ΤΑ ΨΑΡΑ

Τα Ψαρά είναι νήσος του Νομού Χίου που βρίσκεται βορειοδυτικά της νήσου Χίου. Έχει έκταση 40 τετραγωνικά χιλιόμετρα και το μήκος των ακτών της είναι 45 χιλιόμετρα, ενώ ο πληθυσμός του νησιού, κατά την απογραφή του 2001, είναι 422 κάτοικοι.
Τα Ψαρά αποτελούν την έδρα και το μοναδικό οικισμό του Δήμου Ψαρών. Στο δήμο αυτό περιλαμβάνονται επίσης οι νησίδες:
Άγιο Νικολάκι, Αντίψαρα, Δακαλιό, Κάτω Νησί καθώς και η Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου.
Τα Ψαρά έχουν κατοικηθεί από τη Μυκηναϊκή περίοδο και οι κάτοικοί τους ζούσαν κυρίως από τη θάλασσα. Το νησί ήταν γνωστό στην αρχαιότητα με το όνομα Ψύρα ή Ψυρ(ρ)ίη ή Ψυρία. Η νεότερη ιστορία των Ψαρών αρχίζει να γράφεται κατά τη διάρκεια του 16ου και 17ου αιώνα, όταν αποίκησαν το νησί Θεσσαλοί και Ευβοείς. Τα Ψαρά ήταν από τα πρώτα νησιά που ξεσηκώθηκαν ενάντια στον Τούρκικο ζυγό, στις 10 Απριλίου 1821. Στις 21 Ιουνίου 1824, αιγυπτιακές δυνάμεις με αρχηγό τον Ιμπραήμ κατέλαβαν το νησί με 140 καράβια και 14.000 γενίτσαρους. Περισσότεροι από 15.000 κάτοικοι σφαγιάστηκαν, ενώ λίγοι κατόρθωσαν να εγκαταλείψουν το νησί.
Τη καταστροφή των Ψαρών περιγράφει ο Διονύσιος Σολωμός στο περίφημο ποίημά του:
Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη,περπατώντας η δόξα μονάχημελετά τα λαμπρά παλικάριακαι στην κόμη στεφάνι φορείγινωμένο από λίγα χορτάριαπου 'χαν μείνει στην έρημη γη…
Μέχρι το 1912, τα Ψαρά βρίσκονταν υπό την κατοχή της Τουρκίας, ενώ στις 20 Οκτωβρίου του 1912 ενσωματώθηκαν στην Ελλάδα, όταν ελευθερώθηκαν από το θωρηκτό Αβέρωφ υπό τον Υποναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη. [www.wikipedia.org]